Month: February 2023

Прогулка-окончание а основа

Играю-окончание ю основа

Ինձ դուր է եկել Միքայելի ընտանեկան թատրոնը որոհետև իրանք շատ լավ էին բեդրել բոլորը շատ լավ էին խաղում հատկապես իր փոքրիկ քույրիկը։

Ինձ դուր եկավ Ալենի երաժտական կատարոմը որոհետև շատ լավ երգ էին ընտրել և լավ կատարում էին։

Ինձ դուր եկավ Արմենի ժրույցը իր տաիկի հետ որոհետև տատիկը ծանոթացրեց Հովհանես Թումանյանի պատմությունից և կարդաց Թմկաբերդի առումը։

5-ի բաժանելիության հայտանիշը

Դասարանական առաջադրանքներ

1․ 336-ին ի՞նչ թվանշանով վերջացող թիվ պետք է գումարել, որպեսզի ստացված գումարը 5-ի բազմապատիկ լինի։ 4

 2․ 418-ից ի՞նչ թվանշանով վերջացող թիվ պետք է հանել, որպեսզի ստացված գումարը 5-ի բազմապատիկ լինի։ 3

3․ 5-ի բազմապատի՞կ են արդյոք հետևյալ արտահայտությունների արժեքները։

336+1124=1460 այո

336+1009=1345այո

336+25=361ոչ

7366-114=7252ոչ

4․ Գրի՛ր 16-ի բոլոր բաժանարարները և 16-ի երեք բազմապատիկ։ 1, 2, 4, 8, 16,        32, 48, 64

Դասարանական առաջադրանքներ

1․ 336-ին ի՞նչ թվանշանով վերջացող թիվ պետք է գումարել, որպեսզի ստացված գումարը 5-ի բազմապատիկ լինի։ 4

 2․ 418-ից ի՞նչ թվանշանով վերջացող թիվ պետք է հանել, որպեսզի ստացված գումարը 5-ի բազմապատիկ լինի։ 3

3․ 5-ի բազմապատի՞կ են արդյոք հետևյալ արտահայտությունների արժեքները։

336+1124=1460 այո

336+1009=1345այո

336+25=361ոչ

7366-114=7252ոչ

4․ Գրի՛ր 16-ի բոլոր բաժանարարները և 16-ի երեք բազմապատիկ։ 1, 2, 4, 8, 16,        32, 48, 64

Տնային առաջադրանքներ

1․ Ասա՛ մի այնպիսի թիվ, որը գումարելով 234-ին՝ ստացված գումարը 5-ի բաժանվի առանց մնացորդի։ 21

2․ 4516-ից հանրի՛ր մի այնպիսի թիվ, որ ստացված տարբերությունը 5-ի բազմապատիկ լինի։  1

3․ 5-ի բազմապատի՞կ են արդյոք հետևյալ արտահայտությունների արժեքները։

3036-321=3015այո

3362-27=3335այո

4251+214=4465այո

1326-196=1130այո

2345-23=2322ոչ

4․ Գրի՛ր 12-ի բոլոր բաժանարարները և 12-ի երեք բազմապատիկ։ 2, 6, 4, 12 2×6, 3×4, 12×1

Դասարանական առաջադրանքներ

1. 336-ին ի՞նչ թվանշանով վերջացող թիվ պետք է գումարել, որպեսզի ստացված գումարը 10-ի բազմապատիկ լինի։ 4

2. 418-ից ի՞նչ թվանշանով վերջացող թիվ պետք է հանել, որպեսզի ստացված գումարը 10-ի բազմապատիկ լինի։ 8

3․ 40-ը ներկայացրու՛ այնպիսի երկու գումարելիների գումարի տեսքով, որոնք 5-ի բազմապատիկ են։ 35 +5, 20+20, 

4․ Կատարի՛ր  գործողությունները

7ժ30ր+8ժ40ր=16ժ 10ր

8օր17ժ+3օր9ժ=12օր 2ժ

45ր40վ-30ր50վ=14ր 50վ

5․ Դի՛ր փակագծերն այնպես, որ ստանաս հավասարություն։

300։(150։10)=20

34-3400:(75+25)=0

6․ Երեք մեքենայով շինհրապարակ բերեցին 26տ ավազ։ Առաջին  մեքենայում կար 2տ ավելի, քան երկրորդում։ Երրորդում կար 3տ պակաս, քան երկրորդում։ Որքա՞ն պետք է վճարել յուրաքանչյուր մեքենայի բերած ավազի համար եթե 1տ ավազն արժե 5000դրամ։  26-2=24 24+3=27 27:3=9 9-3=6

7․ Երկու թվերի գումարը 520 է։ Առաջին թիվը 30-ով մեծ է երկրորդից։ Որո՞նք են այդ թվերը։ 520:2= 260  260+30=290 260-30=230 պատ 290, 230

8. Երեք թվերի գումարը 480 է։ Առաջին երկուսը իրար հավասար են, և դրանց գումարը 20-ով մեծ է երրորդ թվից։ Որո՞նք են այդ թվերը։

9․ Բարձրահարկ շենքում կան երկու և 4 սենյականոց 40 բնակարան։ Այդ բնակարանների սենյակների ընդհանուր քանակը 110 է։ Քանի՞ երկու և քանի՞ չորս սենյականոց բնակարան կա այդ շենքում։     110:2=55 60:4=15 50:2=25  15×4=60 25×2=50 50+60=110, պատ՝ 15 հատ 4սենյականոց, 25հատ 2սենյականոց

Տնային առաջադրանքներ

1․Ասա՛ մի այնպիսի թիվ, որը գումարելով 234-ին՝ ստացված գումարը առանց մնացորդի բաժանվի 10-ի։ 234+6=240 240:10=24

2. 4516-ից հանի՛ր մի այնպիսի թիվ, որ ստացված տարբերությունը 100-ի բազմապատիկ լինի: 4516-16=4500 4500:100=45

3. 40-ը ներկայացրու՛ այնպիսի երկու գումարելիների գումարի տեսքով, որոնք 5-ի բազմապատիկ չեն։ 12+28=40

4․ Կատարի՛ր  գործողությունները

8օր14ժ+6օր12ժ=15օր2ժ

24ժ15ր-6ժ17ր=17ժ 58ր

5ր40վ+7ր20վ=13ր

5․ Դի՛ր փակագծերն այնպես, որ ստանաս հավասարություն։

125-125000:(1540-540)=0

7400-74x(85+15)=0

6.Երկու մեքենայով շինհրապարակ բերեցին 14տ ցեմենտ։ Առաջին մեքենայում կար 2տ ավելի, քան երկրորդում։ Որքա՞ն պետք է վճարել յուրաքանչյուր մեքենայի բերած ցեմենտի համար, եթե 1տ ցեմենտն արժե 47000դրամ։  14:2=7 7+2=9 7-2=5 5×47000=235000  9×47000=423000  պատ.` 423000, 235000

7. Երեք թվերի գումարը 480 է։ Առաջին երկուսի գումարը 20-ով մեծ է երրորդ թվից։ Ո՞րն է երրորդ թիվը։

8․ Եթե Սոնայի մտապահած թվին ավելացնենք նույն թիվը, ապա նաև 124, կստանանք 10-ի բազմապատիկ՝ 135-ից փոքր թիվ։ Ո՞ր թիվն է մտապահել Սոնան։ 124+6=130 130:10= 13 130<135, 6:2=3, պատ․՝ 3 

9. Վարպետը 90լ ջուրը լցրեց 30հատ 2լ և 5լ տարողությամբ ամանների մեջ և ուղարկեց խանութ։ Նա յուրաքանչյուր տարողությամբ քանի՞ աման ջուր ուղարկեց խանութ։ 10×5=50 20×2=40 50+40=90

Դասարանական առաջադրանքներ

Բանավոր քննարկման հարցեր

1․ Ասա 2-ի բազմապատիկ մի քանի թիվ։ 10, 8, 14, 20, 18, 16

2․ Ո՞րն է 3-ի բազմապատիկ ամենափոքր թիվը։ 9, 12, 15, 18, 24, 27

3․ Ասա՛ 40-ից մեծ՝ 4-ի բազմապատիկ որևէ թիվ։ 44 48 52 56 60

4․ Քանի՞ բազմապատիկ ունի 5-ը։ Ասա մի քանիսը։ 30, 35, 40, 45, 50, 25

Առաջադրանքների փաթեթ

1․ Գրիր 30-ի բոլոր բաժանարարները։ 1 2 3 6 10 15 5 30:

2․ Ո՞ր թիվն է 18-ի ամենափոքր բաժանարարը։ 2

3․ Քանի՞ բաժանարար ունի 12-ը։ Ո՞ր թվերն են դրանք։ 1 2 3 4 6 12

4․ Գտե՛ք թվի բոլոր բաժանարարները։

35 1, 5, 7, 35

48 1,  24, 2,  

19 19

3640 1 36 40

5․ Գտե՛ք տրված թվի բազմապատիկ որևէ երեք թիվ։

5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

14 28 42 56

20 40 60 80 100

6․ Կատարիր գործողությունը։

14կգ250գ-3կգ750գ=10կգ 500գ

28ց32կգ-4ց90կգ=23ց 42կգե

22տ200կգ-640կգ=21տ 560կգ

7․ Հաշվիր արտահայտության արժեքը։

7560։90+(1282-1214)-8400:100=68

	1	2	8	2			7	5	6	0	9	0
–	1	2	1	4		–	7	2			8	4
	0	0	6	8				3	6
							–	3	6
									0	0
			8	4	0	0	1	0	0			8	4
		–	8	4			8	4			+	6	8
				0							1	5	2
											1	5	2
										–		8	4
												6	8

8. Եթե Աննան իր գնած ժապավենը բաժանի 7ական մետր երկարությամբ կտորների, ապա կառաջանա 6 այդպիսի կտոր, և կավելանա 2մ ժապավեն։ Հաշվի՛ր, թե քանի մետր ժապավեն է գնել Աննան։  7×6=42  42+2=44

9․ Երևանից Մոսկվա ինքնաթիռի թռիչքի տևողությունը 2ժ30րոպե է։ Այդ թռիչքը չվացուցակով նախատեսված է ժամը 12։25-ին։ Ժամը քանիսի՞ն ինքնաթիռը վայրէջք կկատարի Մոսկվայում, եթե թռիչքը տեղի ունենա ճիշտ ժամանակին։ 12:25+2ժ30=14:55

10․ Ուղղանկյունը  անկյունագծերով բաժանվում է 4 այնպիսի եռանկյունների, որոնց մակերեսները հավասար են։ Հաշվի՛ր այդ եռանկյուններից մեկի մակերեսը, եթե ուղղանկյան լայնությունը 55մմ է, իսկ երկարությունը 80մմ։   80×55=4400 4400:4=1100

Տնային առաջադրանքներ

1․ Գրիր 40-ի բոլոր բաժանարարները։  2, 4, 8, 5, 10, 20, 40

2․ Ո՞ր թիվն է 27-ի ամենափոքր բաժանարարը։ 3

3․ Քանի՞ բաժանարար ունի 24-ը։ Ո՞ր թվերն են դրանք։  2, 4, 6, 3, 8, 12, 24

4․ Գտե՛ք թվի բոլոր բաժանարարները։

50- 2, 5, 10, 25, 50

45- 5, 9 , 45

47- 47

124-2, 4, 124

1434-2, 3, 6, 1434

5․ Գտե՛ք տրված թվի բազմապատիկ որևէ երեք թիվ։

2-4, 6, 8

3-12, 6, 9

4- 12, 8, 20

40-80, 120, 160

6․ Կատարիր գործողությունը։

18կմ650մ-16կմ850մ=18650-16850=1800մ=1կմ 800մ

15մ25սմ-7մ40սմ=1525-740=785սմ=7մ 85սմ

16դմ7սմ-8սմ=167-8=159սմ=15դմ 9սմ

7․ Հաշվիր արտահայտության արժեքը։

320000:(3012+6988)+(4580-3012)=1600

	3	0	1	2			4	5	8	0
+	6	9	8	8		–	3	0	1	2
1	0	0	0	0			1	5	6	8			1	5	6	8
												+			3	2
													1	6	0	0
3	2	0	0	0	0	1	0	0	0	0
3	0					3	2
	2	0
	2	0

8.  Երբ Անին իր մոտ եղած 124 ուլունքը փորձեց հավասար քանակներով բաժանել ընկերուհիներին, ապա նրանցից յուրաքանչյուրին հասավ 10 ուլունք։ Քանի՞  հոգու բաժանեց Անին ուլունքները։ Քանի՞ ուլունք  մնաց Անիին։ 124:10=12(4մ)

9. Երևանից Մոսկվա ինքնաթիռի թռիչքի տևողությունը2ժ30րոպե է։ Այդ թռիչքը չվացուցակով նախատեսված է ժամը 12։25-ին։ Սակայն թռիչքը հետաձգվեց 2ժ20րոպեով։ Ժամը քանիսի՞ն այն վայրէջք կկատարի Մոսկվայում։  17:15

10․ Դաշտում արածում էին սագեր և ուլիկներ։ Արամը հաշվեց և տեսավ, որ նրանք միասին ունեն 18գլուխ և 50 ոտք։ Քանի՞ սագ և քանի՞ ուլիկ էր արածում դաշտում։    7×4=28 11×2=22 28+22=50 պատ7 ուլիկ 11սագ

Հայաստանի Հանրապետության Գեղարքունիքի մարզում է գտնվում հայերի համար խորհրդանիշ դարձած կապուտաչյա գեղեցկուհին՝ Սևանա լիճը։ Այն համարվում է ՀՀ ամենամեծ, իսկ Հայկական լեռնաշխարհի մեծությամբ երրորդ լիճը։ Սևանա լճի մեջ են թափվում 28 գետակներ, և նրանից սկիզբ է առնում Հրազդան գետը։

Հայաստանի համար լիճը ունի կենսական նշանակություն, քանի որ իր մեջ ամբարում է քաղցրահամ ջրի մեծ պաշարներ։ Հարավային Ամերիկայում գտնվող Տիտիկակա լճից հետո Սևանը քաղցրահամ ջուր ունեցող երկրորդ բարձրադիր լիճն է։ Այն գտնվում է ծովի մակարդակից 1900մ բարձրության վրա։

Անվան ծագումնաբանությունը

Պատմական տարբեր ժամանակաշրջաններում լիճն ունեցել է տարբեր անուններ՝ Գեղարքունի, Գեղամա ծով։ Գեղամա ծով անվանումը կապում են Հայկ նահապետի ժառանգներից մեկի՝ Գեղամի անվան հետ։

Սևան անվան ծագումնաբանության հետ կապված տարբեր ավանդույթներ ու ստուգաբանություններ կան։ Դրանցից մեկի համաձայն լճին Սևան անունն են տվել այստեղ գաղթած վանեցիները։ Վանից գաղթելով նրանք եկել են և հաստատվել լճի շրջակայքուն, մտածելով, որ սա էլ Վան է։ Սակայն Վանի մեղմ ու խախաղ կլիմային հակառակ, այստեղ կլիման ցուրտ էր ու դաժան։ Գաղթածները հիշելով իրենք երկրի մեղմ կլիման ու բարեկեցիկ կյանքը դառնորեն կանչում են՝ «Սև Վան եկավ մեր գլխին, սև Վան»։ Հենց այդ օրվանից էլ լճի անունը մնում է Սևան։

Ըստ մեկ այլ ստուգաբանության, լճի անունը կապում են հայերեն սև և վանք բառերի հետ, որոնք բնութագրում էին Սևանավանքը։ Վերջինս կառուցել էր Սյունիքի իշխանուհի Մարիամ Բագրատունին սև տուֆից (9-րդ դար)։

Ձկնատեսակները

Լճում էնդեմիկ տեսակներց է իշխան ձուկն իր չորս տեսակներով`   գեղարքունի, ամառային բախտակ, ձմեռային բախտակ, բոջակ: Լճի մակարդակի արհեստական իջեցման հետևանքով իշխանի համար կենսաբանական պայմանները խիստ վատացել են: Այն այժմ ոչնչացման եզրին է և գրանցված է Կարմիր գրքում: Սակայն 20-րդ դարում սկսված Սևանա լճի մակարդակի փոփոխությունների հետևանքով և անվերահսկելի որսի արդյունքում Սևանա լճի ձկնապաշարները կտրուկ կրճատվեցին: Սևանա լճի էնդեմիկ ձկնատեսակներն են իշխանը, կողակը և բեղլուն։ Սևանա լճի էկոհամակարգ ներմուծված ձկնատեսակ է համարվում սիգը։ Սևանա լճի ավազանում տարածված են սողունների 16 տեսակ, որոնցից 2-ը գրանցված են Հայաստան Կարմիր Գրքում՝ խայտաբղետ մողեսիկը և փոքրասիական մողեսը: Առավել բազմազան է թռչունների տեսակային կազմը, որն ընդգրկում է մոտ 267 տեսակ: Դրանցից են հայկական որորը, քաջահավը, ֆլամինգոն։ Հանդիպում են նաև գայլ, աղվես, նապաստակ, աքիս, ջրասամույր և այլ կենդանիներ

Առաջադրանք

Գրի՛ր 10 փաստ Սևանա լճի մասին

1. Սևանա լիճըՀայաստանի մարգարիտն է։

2. Լճի երկարությունը 70 կմ է, առավելագույն լայնությունը՝ 55 կմ։

3. Հայելու մակերեսը կազմում է 1260 կմ² որով ամենախոշորն է Հարավային Կովկասի տարածքում։ 

 4. Միջին խորությունը 46.8 մ է, ամենախոր վայրը՝ 83 մ (Փոքր Սևան)։ 

5. Սևանա լիճը Շորժայի ստորջրյա թմբով բաժանվում է 2 մասի:

6. Մեծ Սևանի (37.7 մ միջին խորություն) և Փոքր Սևանի (50.9 մ)։ 

7. Լճի մոտակայքում են տեղակայված պատմամշակութային հուշարձաններ՝ Սևանավանքն ու Հայրավանքը։

8. Այստեղ կարող եք տեսնել նաև Նորատուսի խաչքարերի եզակի գերեզմանատունը:

9. Հաճելի կլիմայական պայմանների շնորհիվ տուրիստական բարձր սեզոնը Հայաստանում բավականին երկար է տևում:

10. ]Մարտից մինչև խոր աշուն օրերը տաք են, ձմեռը սովորաբար երկար չի տևում: Տեղումների արտահայտված սեզոնը փոփոխական է: 

Ջանի Ռոդարի
Տարօրինակ Հարցեր 

Կար-չկար մի տղա, որն ամբո□ջ օրը սրան-նրան ձանձրացնում էր իր հարցերով: Հարցեր տալն, իհարկե, վատ բան չէ, ընդհակառակը, հարցասիրությունը գովելի է, բայց վատն այն է, որ այդ տղայի հարցերին ոչ ոք չէր կարողանում պատասխանել: 

Ասենք՝ գալիս էր ու հարցնում. 

-Ինչո՞ւ դարակները սեղան ունեն: 

Մարդիկ զարմանքից աչքերը չռում էին կամ էլ հենց այնպես պատասխանում. 

-Դարակները նրա համար են, որ նրանց մեջ որևէ բան դնեն, օրինակ՝ սպասք, դանակ, պատառաքաղ և այլն: 

-Ես գիտեմ՝ ինչի համար են դարակները, բայց ինչո՞ւ դարակները սեղան ունեն: 

Մարդիկ թոթովում էին ուսերը ու հեռանում: 

Մի ուրիշ ան□ամ նա հարցնում էր. 

-Ինչո՞ւ պոչը ձուկ ունի: 

Կամ թե՝  ինչո՞ւ բեղերը կատու ունեն: 

Տղան մեծանում էր, բայց շարունակում էր մնալ ինչուիկ և այն էլ ոչ թե սովորական, այլ՝ հակառակ ինչուիկ: 

Մեծանալուց հետո էլ նա դիմում էր բոլորին զանազան հարցերով: Պարզ է, որ ոչ ոք չէր կարողանում պատախանել նրա հարցերին: Բոլորովին հուսահատվելով՝ հակառակ ինչուիկը տեղափոխվեց մի սարի գագաթ, իր համար խրճիթ շինեց և այնտեղ հնարում էր նոր-նոր հարցեր: Հնարում էր, գրում  տետրի մեջ, իսկ հետո մեծ տանջանքով աշխատում գտնել դրանց պատասխանները: Սակայն ամբողջ կյանքում նա այդպես էլ եր□եք չգտավ իր հարցերի պատասխանները: Եվ ինչպե՞ս գտներ, եթե նրա տետրում գրված էր.«Ինչո՞ւ ստվերը բարդի ունի: Ինչո՞ւ ամպերը նամակ չեն գրում: Ինչո՞ւ նամականիշները գարեջուր չեն խմում»: 

Աստիճանաբար նրա մորուքն աճեց, երկա~ր մորուք դար□ավ. նա չէր էլ մտածում սափրել: Դրա փոխարեն նա նոր հարց հորինեց՝ «Ինչո՞ւ մորուքը դեմք ունի»: 

Երբ նա մեռավ, մի գիտնական ուսումնասիրեց նրա կյանքը և զարմանալի հայտնագործություն արեց: Պարզեց, որ ինչուիկը սովոր էր գուլպաները շրջերես հագնել և այդպես էլ հագնում էր իր ամբողջ կյանքում: Հենց այդ պատճառով էլ մինչև վերջ չսովորեց ճիշտ հարցեր տալ: 

Հապա նայիր քո գուլպաներին. ճի՞շտ ես հագել: 

1.     Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:

Ամբողջ

Անգամ
Երբեք

Դարաձավ

2.     Ի՞նչ է նշանակում տեքստում հանդիպող շրջերես բառը:
ա/երեսառած  

բ/կամակոր     

գ/հակառակ կողմով
դ/բոլորին հակառակ 

 

3.     Գրի՛ր տեքստում ընդգծված բառերի հականիշները:
վատ   –    լավ

սովորական – արտասովոր        
պարզ – անհասկանալի
երկար – կարճ

4.     Տեքստի տրված բառերից  որո՞ւմ վերջածանց չկա. 

ա/սովորական
բ/ինչուիկ
գ/բոլորովին
դ/գարեջուր

 

5.     Տեքստի տրված բառերից ո՞րն է դրված եզակի թվով. 

ա/աչքերը        —————————————                       

բ/ հարցերին     —————————————                      

գ/ դարակները  —————————————                      

դ/ խրճիթ          —————————————                       

6.     Տեքսից դու՛րս գրիր երկուական գոյական և ածական: 

սեղան զարմանալի

աչք սովորական

7.      Վերականգնի՛ր տրված բայերի ուղիղ ձևերը:
ա/ձանձրացնում է               ձանձրացնել
բ/չէր կարողանում              չկարողանալ

գ/դնեն                                     դնել
դ/դարձավ                              դառնալ 

9.     Ո՞րն է կլոր տարի դարձվածքի իմաստը. 

ա/մի քանի տարի
բ/ամբողջ կյանքում
գ/ամբողջ տարին
դ/ տարվա կեսը

 

10.   Այն ի՞նչն է, այն ի՞նչը.
Մի փոքրիկ պապիկ,
հագին հազար շապիկ:
                                   Կաղամբ

11.   Մեկ նախադասությամբ նկարագրի՛ր հարցասեր տղային:

Տղան տարօրինակ և հետաքրքրասեր էր, ով սիրում էր թարս հարցեր տալ։
 

12.  Ինչո՞ւ  էր դժվար պատասխանել տղայի հարցերին. 

ա/հարցերը շատ էին դժվար
բ/տղան հետաքրքիր ինչուիկ էր
գ/տղան հակառակ ինչուիկ էր
դ/տղան անընդհատ հարցեր էր տալիս 

13.  Բոլորովին հուսահատվելով ̀ ի՞նչ արեց ինչուիկը:

Բոլորովին հուսահատվելով՝ հակառակ ինչուիկը տեղափոխվեց մի սարի գագաթ, իր համար խրճիթ շինեց և այնտեղ հնարում էր նոր-նոր հարցեր: Հնարում էր, գրում  տետրի մեջ, իսկ հետո մեծ տանջանքով աշխատում գտնել դրանց պատասխանները:  

14.  Հորինի՛ր նմանատիպ երեք հարց ու պատասխանի՛ր:

1. Ինչու գլուխը մազ ունի: Որպեսզի մազը չմրսի։

2․ Ինչու տերևը ճյուղ ունի։ Որ տերևը կանաչի։

3. ինչու ատամները բերան ունեն։ Որ ատամները չկորեն։

Գիժ մոծակի պարի ժամին

Զարկեց հանկարծ աշնան քամին,

Ուժը խըլեց, ուշքը տարավ:
Գիժը մին էլ մըտիկ արավ,
Որ էն արև
Աշխարհքն արդեն պատած ողջ սև,
Լացով, թացով սուգ է անում,
Դողում, պարում ու դալկանում…
Շուտիկ, շուշտիկ իրեն կինն էլ
Սուսիկ-փուսիկ կողքից կորել,
Ով գիտի՝ ինչ ծակ էր գըտել,
Մինչև գարուն մեջը մըտել:
Սոված, սառած
Ու սալարած
Վեր թըռավ՝ վար, դես ընկավ՝ դեն,
Ժիր Մըրջյունի տաքուկ ու շեն
Բանը հիշեց, ելավ գընաց,
Դըռան առջև տըխուր տըզզաց.
— Բա՜ց արեք, բա՜ց…
Էս տարաժամ՝ թըշվառ ձենից
Կոպիտ, թուխ-թուխ,
Հաստագըլուխ
Մի պահապան զարթնեց քընից,
Ներսի մըթնում մի կերպ արավ,
Փակած դուռը նեղ ծերպ արավ,
Տեսավ՝ սևով, թևով զուգված՝
Դըռան առջև մինը տընկված,
Ոտները թել,
Ինքը մի գել:
— Հե՛յ, ո՞վ ես դու,
Ա՜խպերացու:
— Տը՛զ-պը՛զզ, ասավ, Մոծակն եմ ես.
Բա չե՞ս ասիլ՝ էսպես, էսպես.
Ամառն ամբողջ,
Ուրախ, առողջ,
Պայծառ ու տաք
Արևի տակ
Կինըս աշխույժ սազ էր ածում,
Ես էլ անհոգ խընդում, ցընծում,
Տեսակ-տեսակ պարեր պարում,
Սըրա նըրա թուշն համբուրում
Ու վայելում ամեն բանից,
Ամեն բարուց ու սեղանից,
Լիքը այգում,
Ճահճոտ մարգում,
Ճոխ տըներում,
Պալատներում…
Մի անգամ էլ, երբ որ էսպես
Պարում էի, մինը անտես
Էնպես զարկեց՝ ուշքըս անցավ:
Ուշքի որ գամ՝ ի՞նչ տեսնեմ լավ.—
Երկինքը թուխպ, երկիրը սև,
Դառը քամի, սառը անձրև,
Արար աշխարհն պաղել, փոխվել…
Կողքիցըս էլ կինս է փախել,
Էլ ի՞նչ ասեմ, ողջը մի-մի
Էն ի՞նչ լեզու կարա պատմի
Կամ ի՞նչ բերան,
Չըտեսնըվա՛ծ, հըրաշք մի բան…
Հիմի էսպես՝ սոված, մենակ,
Մընացել եմ պատերի տակ,
Տեղ չի ունեմ, կեր չի ճարվում:
Ես էլ եմ հո շատ մըճըրվում,
Բայց ի՞նչ անեմ, ո՞ւր գընամ էլ,
Երեսս էլի ձեզ եմ արել:
Աստծու սիրուն, մի՜ խընայեք,
Էս մի ձըմեռ շահեք, պահեք,
Մինչև նորից գարուն բացվի,
Աշխարհքն էլ ետ բարով լըցվի:
— Դե լա՜վ, դու կաց, ներս գընամ ես,
Տեսնենք՝ ներսից ինչ կասեն քեզ:
Ասավ պահնորդն ու մեջեմեջ
Կոկ սենյակներն անցավ անվերջ,
Մինչե հասավ ներսի տունը,
Ուր ապրում էր մեծ Մըրջյունը
Առատ կյանքով,
Իր համայնքով:
Գընաց իրենց լեզվով հայտնեց,
Մըրջյունը լուռ լըսեց, մըթնեց,
Ու ետ դարձավ
Էսպես ասավ.
— Գիժ Մոծակի համա՞ր եմ ես
Ողջ ամառը արևակեզ՝
Էնքան ջանքով
Ու տանջանքով
Տուն տեղ դըրել, ճամփա հարթել,
Ամբար շինել, պաշար կիտել,
Որ ամառը ծույլ պըտըտի,
Ձմեռը գա նըստի ուտի՞…
Մեր ծույլերին ջարդել ենք մենք,
Ուրիշ ծույլի՞ բերենք պահենք…
Կերթաս կասես էդ անպետքին,
Բանի, գործի ժամանակին
Ով փոխանակ աշխատելու,
Ուշք ու միտքը տա խընդալու,
Պարապ շըրջի, երգի, պարի,
Սըրա նըրա թուշն համբուրի,
Էս կուռ վազի, էն կուռ ցատկի,
Վերջը էդպես պիտի սատկի:

Զարկեց-ուժեղ խփել

Պատած-տարածված

դալկանում-դժգոհել

սալարած-թառամած
տարաժամ-անակնկալ

ճահճոտ-մոլորված

թուխպ-մառախուղ

սազ-երաժժշտություն

Зима моя самая любимая погода.  Зимой в Ереване не бывает много снега, поэтому мы с семьей и с друзьями едем в Цахкадзор, чтобы покататься на лыжах и на санках. Я люблю гулять по улицам Еревана, когда идёт снег. Мне очень нравится, когда всё вокруг покрыто белым.