Month: March 2023

Ես կարդացել եմ Վիլյամ Սարոյանի գեղեցիկ սիպակ ձիու ամառը։ Գիրքը պատմում է 9 տարեկան մի տղու մասին որի անունը Արամ էր։

Հին ու լավ օրերից մի օր երբ Արամը 9 տարեկան էր աշխարհ լիքներ ամեն տեսակի հրաշալիքներով։ Իր զարմի Մուրադը, որին բոլորը խելառ էին անվանում բացի Արամից։Առավոտյան ժամը 4:00 գալիս է Արամենց այգի սենյակի լուսամուտը բախում և արդնացնում Արամին։ Արամը արդնանում է և աչքերին չի հավատում Մուրադը նստած էր մի գեղեցիկ սպիտակ ձիու վրա, որին Արամը շատ էր երազել։

Արամ սա իսկական հայերեն ձի է դու երազի մեջ չես ասում է զարմիկը եթե ուզում ես հեծնել շուտ արա գնանք։

Արամը շատ երջանիկ էր պատուհանից դուրս է գալիս և նստում զարմիկ ետեվում ձիի վրա և սքսոում են ձիավարել տանից հեռու մի դաշտավայրում։

Արամի ընտանիքը իրենց ազգականերով շատ աղքատ էին ապրում զարմիկը ձի չեր կարող գնել։

Նա հարցրեց զարմիկին ձին քեզ որտեղից դու գողացել ես։

Զարմիկը պատասխանում է ես ձին վերադարցնելու եմ։

Բայց ձիավարելուց հետո զարմիկը ձին տանում է մի լքված ագարակում պահում։

Արամը հասկացավ, որ ձին չի ուզում շուտ վերադարցնի և ամեն առավոտ նրանք գնում էի ձիավարելու։

Իսկ այդ ժամանակ մի անցնորդ, որը լավ էր ճանանչում Արամենց ընտանիքին, որպես ազնիվ և բարի մարդիկ պատմում է իրենց, որ իր ձին 1 ամիս է ինչ կորել է։

Մի օր ագարկատերը քաղաք գնալուց ճանապարհին հանդիպում է Արամին զարմիկի հետ ձի վարելուց, նրանք մոտենում են և բարևում ագարակատիրոջը։

Ագարակատերը շատ զարմացաց նայում է ձիուն և ճանանչում, բայց քանի, որ անցնորդը լավ ճանանչում էր Արամենց ամբողջ տոհմին, որ ազնիվ մարդիկ էի մտածում էր, որ իր ձիու նմանակն էր հարցնում է ձիու անունը և գնում։

Արամն ու Մուրադը տանում են ձիուն թողնում ագարակատիրոջ այգում համբյուրում են և հեռանում։

Ագարակատերը հաջորդ օր գալիս է Արամենց տուն ձիով և ուրախացած պատմում է, որ ձին վերադարցել է ավելի առույք և հանգիս։

1.  418-ից ի՞նչ թվանշանով վերջացող թիվ պետք է հանել, որպեսզի ստացված գումարը 10-ի բազմապատիկ լինի։ 18

2.  5-ի բազմապատի՞կ են արդյոք հետևյալ արտահայտությունների արժեքները։

336+1124=1460այո

336+1009=1345այո

336+25=361ոչ

7366-114=7252ոչ

3. 1, 2, 5, 33, 28, 99, 405, 512, 777, 888, 1416, 1547, 5555, 15325, 152412 թվերից որո՞նք են զույգ, և որո՞նք կենտ։

Զույգ 2, 28, 888, 512 1416, 152412

Կենտ 1, 5, 33, 99, 405, 777, 1547, 5555, 15325

4. Ընտրի՛ր այն թվերը, որոնք պատիկ են 2-ին։

124, 390, 2056, 278, 52, 260, 7,  6482, 3, 148, 472, 226, 648, 9624, 7830, 7892

5. Արտահայտի՛ր լիտրով:

2500մլ=25

20020մլ=2002

4050մլ=405

6. Հաշվի՛ր ավտոմեքենայի և գնացքի անցած ճանապարը 4 ժամում՝

իմանալով, որ ավտոմեքենան ընթացել է 70կմ/ժ արագությամբ, իսկ

գնացքը՝ 15կմ/ժ-ով ավելի արագ։ 70×4=240կմ ճանապարհ  85×4=420գնացք

7. Զբոսաշրջիկը 3 ժ գնաց ավտոբուսով 80կմ/ժ արագությամբ,

այնուհետև 2ժ գնաց ձիով 10կմ/ժ արագությամբ։ Դրանից հետո նրան

մնաց անցնելու ևս 7կմ։ Որքա՞ն ճանապարհ էր նախատեսել անցնել

զբոսաշրջիկը։  80×3=240 10×2=20 240+20+7=267

8. Ավտոմեքենան գյուղից քաղաք ճանապարհն անցավ 4 ժամում 60կմ/ժ արագությամբ։ Քանի՞ ժամում նա կանցներ այդ ճանապարը, եթե ընթանար 20կմ/ժ-ով ավելի արագությամբ։4×60=240 4×20=80 240:80=3ժ

9.   Գտի՛ր թվի նշված մասը

45-ի մասը

45:5×1=9

632-ի մասը

632:2×1=316

164-ի  մասը

164:4×2=82

2000-ի  մասը ժ

2000:10×3=600

10. Գտի՛ր այն թիվը, որի․

                                                                                 15x5x1=75

 մասը 4 է

15x4x1=60

 մասը 6 է

8x6x1=48

Թանգարանը հիմնադրման պահին զբաղեցրել է Երևանի հրշեջ վարչության շենքի 2-րդ հարկի սենյակներից մեկը: 1936թ. թանգարանը տեղափոխվել է Կապույտ մզկիթ (Գյոյ-ջամի), որտեղ գործել է մոտ 60 տարի:

1994-1997թթ. թանգարանը գտնվել է նախկին Հռիփսիմյան իգական գիմնազիայի շենքում, իսկ 1997-2005թթ.`   Շահումյանի անվան թիվ 1 միջնակարգ դպրոցի մասնաշենքում:2005թ. թանգարանը հաստատվել է Երևանի քաղաքապետարանի նորակառույց շենքում, որը Երևանի քաղաքապետարանի հետ միասնական ճարտարապետական համալիր է ձևավորում: 

Թանգարանում  պահպանվում է ավելի քան 89700 առարկա, որոնք ներկայացնում են մայրաքաղաքի՝ հնագույն ժամանակներից մինչև մեր օրերն ընդգրկող նյութական և հոգևոր մշակույթը։

Թանգարանում պահպանվում են հնագիտական, ազգագրական, դրամագիտական, կերպարվեստի, գրավոր աղբյուրների, լուսանկարների և այլ հավաքածուներ, որոնք ներկայացնում են մայրաքաղաքի անցյալն ու ներկան։ Թանգարանում գործում է գիտացուցադրական երեք բաժին, որոնցում աշխատակիցները հաստատությունն ստեղծելու պահից ի վեր հավաքել, ուսումնասիրել և ցուցադրել են Երևանի պատմությունը լուսաբանող առարկաները։

Թանգարանին կից գործում է գիտական խորհուրդ, որի անդամներն են եղել ժամանակի խոշորագույն մտավորականներն ու արվեստագետները՝ ճարտարապետներ Ալ. Թամանյանը, Թ. Թորոմանյանը, Ն. Բունիաթյանը, Մ. Մազմանյանը, նկարիչներ Մ. Սարյանը, Գ. Գյուրջյանը, Տարագրոսը, քանդակագործ Ա. Սարգսյանը, գիտնականներ Ստ. Լիսիցյանը, Ե. Շահազիզը, Ս. Բարխուդարյանը, Բ. Առաքելյանը, Թ. Հակոբյանը և ուրիշներ:

Երևանի տարածքում մարդն ապրել է դեռևս հնագույն ժամանակներից։ Հրազդան գետի քաղցրահամ ջուրը, մեղմ ու տաք կլիման բարենպաստ պայմաններ են ստեղծել զարգացման համար, որի վառ ապացույցն են Երևանյան քարայրից հայտնաբերված ավելի քան 100 հազար տարվա պատմություն ունեցող վանակատե գործիքները։

Քաղաքի կառավարման, առևտրի և արդյունաբերության զարգացման գործում մեծ ներդրում են ունեցել Մելիք-Աղամալյան, Գեղամյան, Աֆրիկյան, Տեր-Ավետիքյան, Եսապյան և այլ ընտանիքներ, որոնց մասին պատմող առարկաները տեղ են գտել թանգարանում։

1834թ. ռուս կայսր Նիկոլայ 1-ինը ոսկե ժամացույցը (պահպանվում է թանգարանում) նվիրել է Մելիք-Աղամալյանների տոհմին`   ռուս-պարսկական պատերազմի ժամանակ ռուսական զորքերին մատուցած մեծ ծառայությունների համար։

Մխիթարյանները 19-րդ դարում Վիեննայում հիմնել են տպարան և առանձին գրաձուլարան, որտեղ ձուլվել են հայերեն, լատիներեն և այլ լեզուների նոր տառատեսակներ։ Այստեղ կարելի էր շարել և տպագրել 50 լեզվով գրականություն։

Թանգարանի դրոշմանիշների հավաքածուն, որն ամփոփված է մի քանի ալբոմներում, թողարկվել է Հայաստանի առաջին հանրապետության տարիներին։ Դրոշմանիշներն ունեն գեղարվեստական բարձր ճաշակ և արտացոլում են մեր ժողովրդի բազմադարյա մշակույթն ու հոգևոր կյանքը (նկարիչ`   Արշակ Ֆեթվաճյան)։ Դրանք տպագրվել են Փարիզում։ Հայկ Գավուքճյանի`   բազմագիտակ ֆիլատելիստի և նվիրյալի դրոշմանիշների հավաքածուն 1936թ. Նյու Յորքում տեղի ունեցած ֆիլատելիայի ցուցահանդեսում արժանացել է բրոնզե մեդալի։ Հետագայում դրանք նվիրվել են Երևանի քաղխորհրդի գործկոմին, որն էլ հանձնել է Երևանի պատմության թանգարանին։ Թանգարանը ժամանցի վայր է բոլոր տարիքի, զբաղմունքի և նախասիրությունների տեր մարդկանց համար։

Թանգարանի`   այցելուների հետ տարվող աշխատանքային փորձը մեր օրերում նոր կիրառում է ստացել։ Պահպանվում ու ամրապնդվում է թանգարան — դպրոց կապը`   ստանալով նոր շունչ ու երանգ։

Թանգարանը մշտական կապ է պահպանում թե՛ հնաբնակ, թե՛ մատաղ սերնդի երևանցիների հետ։ Տարեցտարի մեծանում է թանգարանի աշխատակիցների հեղինակած հրատարակությունների ցանկը։

27 Ուժեղ սարնամանիք, հորդաառատ անձրև, հասկանալի դաս, մեծ դպրոց, գեղեցիկ նվեր։ 30 Գիտենք, որ միջատները տերև են ուտում։ Բայց գիտե՛ք, որ բուսյն էլ կարող է միջատ ուտել։ Մի փոքրիկ կարմրավուն բույս կա՝ ցողիկը։ Նրա տերևները մազմզուկներով են պատված։ Տերևների ծայրին փայլում է փոքրիկ, թարմ մի կաթիլ։ Դա կպչուն նյութ է․ որը բռնում է իր վրա նստած միջատին։ Բռնելուց հետո ասես կուլ է տալիս նրան։ Ահա այդպես է բույսը միջատ ուտում։

Ձկնիկն առվին խուտուտ տվեց,

Եվ առուն՝ պարզ ու անբիծ
Քրքջալով ուշաթափվեց
Ու ձորն ընկավ քարափից…
Զարկվեց քարին, ուշքի եկավ,
Շուրջը նայեց կասկածով
Եվ մի կապույտ ժպիտ շուրթին՝
Ճամփա ընկավ դեպի ծով:

• Հարցեր և առաջադրանքներ

1․ Պատմի՛ր բանաստեղծությունը:
2. Բանաստեղծությունը վերնագրի՛ր։
3. Հորինի՛ր երկխոսություն ձկնիկի և առվի միջև:

Թվի մաս գտնելը

Թվի մաս գտնելը: 

Օրինակ՝ 24-ի   մասը գտնելու համար․

Դասարանական առաջադրանքներ

1․ Գտի՛ր թվի նշված մասը

35-ի  մասը

35:7×1=5

426-ի  մասը

426:6×1=71

162-ի  մասը

162:9×1= 18

2000-ի  մասը

2000:10×1=200

2․ Հաշվի՛ր

360լ-ի   մասը 360:12×1=30

510-ու   մասը 510:17×1=30

480կմ-ի   մասը 480:16×1=30

3․ Ավտոմեքենան պետք է անցներ 240կմ ճանապարհ։ Ճանապարհի  մասն անցնելուց հետո քանի՞ կիլոմետր կմնա նրան դեռ անցնելու։ 240:3×1=80  240-80=160

4․ Արտահայտի՛ր նշված միավորներով։

 մ =100:5×1=20 սմ

 մ = 100:20×1=5սմ

 կմ =1000:25×1=40 մ

 կգ = 1000:5×1=200գ

5․ Արտահայտի՛ր նշված միավորներով։

2405մլ=2լ405մլ

7006մլ=7լ6մլ

7041=7լ41մլ

6․ Աննան 24 տետրի համար վճարեց 560դրամ ավելի, քան Անին՝ նույնպիսի 16 տետրի համար։ Արան որքա՞ն պետք է վճարեր 12 տետրի համար։ 24-16=8 560:8=70 12×70=840

7․ Ջրավազանում կար 9600լ ջուր։ Այգին ջրելու համար պապիկն օգտագործեց այդ ջրի քառորդ մասը։ Որքա՞ն ջուր մնաց ջրավազանում։ 9600:4×1=2400 9600-2400=7200

8․ Ավտոբուսը 4ժ-ում անցավ 240կմ ճանապարհ։ Ավտոմեքենան այդ նույն ճանապարհը քանի՞ ժամում կանցնի, թե գնա ավտոբուսից 20կմ/ժ –ով արագ։ 20կմ\ժ-ով արագ 240:4=60 60+20=80 240:80=3

Տնային առաջադրանքներ

1․ Գտի՛ր թվի նշված մասը

30-ի    մասը:

 30:2×1=15

     164-ի   մասը:

    164:4×1=41

      3000-ի    մասը:

      3000:100×1=30

2․ Հաշվի՛ր

240կգ-ի   մասը

240:5×1=48

420դրամի   մասը

420:6×1=70

18ժ-ի   մասը

18:3×1=6

3․ Աննան գնել էր 800գ կարագ, որի  մասն օգտագործեց թխվածքի համար։ Որքա՞ն կարագ նա օգտագործեց թխվածքի համար։ 800:5×1=160

4․ Արտահայտի՛ր նշված միավորներով։

 տ =1000:8×1=125կգ

 ց = 100:4×1=25կգ

 ր = 60:5×1=12վ

 ժ = 60:20×1=3 ր

 օր = 24:12×1=2 ժ

5․ Արտահայտի՛ր նշված միավորներով։

3160դմ=31մ60դմ

5050սմ=50մ50սմ

6007սմ=600մ7սմ

6․ 20լ բենզինն արժե 9600դրամ։ Որքա՞ն պետք է վճարել ավտոմեքենայի բաքը 35լ բենզին լցնելու համար։ 9600:20=480 480×35=16800

7․ Աննայի մտապահած թվի և 145-ի գումարը 6 անգամ մեծ է 62-ից։ ո՞ր թիվն է մտապահել Աննան։  x+145=6×62  372-145=227

Թվի մաս գտնելը: 

Օրինակ՝ 24-ի   մասը գտնելու համար․

Դասարանական առաջադրանքներ

1․ Գտի՛ր թվի նշված մասը

35-ի  մասը

35:7×1=5

426-ի  մասը

426:6×1=71

162-ի  մասը

162:9×1= 18

2000-ի  մասը

2000:10×1=200

2․ Հաշվի՛ր

360լ-ի   մասը 360:12×1=30

510-ու   մասը 510:17×1=30

480կմ-ի   մասը 480:16×1=30

3․ Ավտոմեքենան պետք է անցներ 240կմ ճանապարհ։ Ճանապարհի  մասն անցնելուց հետո քանի՞ կիլոմետր կմնա նրան դեռ անցնելու։ 240:3×1=80  240-80=160

4․ Արտահայտի՛ր նշված միավորներով։

 մ =100:5×1=20 սմ

 մ = 100:20×1=5սմ

 կմ =1000:25×1=40 մ

 կգ = 1000:5×1=200գ

5․ Արտահայտի՛ր նշված միավորներով։

2405մլ=2լ405մլ

7006մլ=7լ6մլ

7041=7լ41մլ

6․ Աննան 24 տետրի համար վճարեց 560դրամ ավելի, քան Անին՝ նույնպիսի 16 տետրի համար։ Արան որքա՞ն պետք է վճարեր 12 տետրի համար։ 24-16=8 560:8=70 12×70=840

7․ Ջրավազանում կար 9600լ ջուր։ Այգին ջրելու համար պապիկն օգտագործեց այդ ջրի քառորդ մասը։ Որքա՞ն ջուր մնաց ջրավազանում։ 9600:4×1=2400 9600-2400=7200

8․ Ավտոբուսը 4ժ-ում անցավ 240կմ ճանապարհ։ Ավտոմեքենան այդ նույն ճանապարհը քանի՞ ժամում կանցնի, թե գնա ավտոբուսից 20կմ/ժ –ով արագ։ 20կմ\ժ-ով արագ 240:4=60 60+20=80 240:80=3

Տնային առաջադրանքներ

1․ Գտի՛ր թվի նշված մասը

30-ի    մասը:

 30:2×1=15

     164-ի   մասը:

    164:4×1=41

      3000-ի    մասը:

      3000:100×1=30

2․ Հաշվի՛ր

240կգ-ի   մասը

240:5×1=48

420դրամի   մասը

420:6×1=70

18ժ-ի   մասը

18:3×1=6

3․ Աննան գնել էր 800գ կարագ, որի  մասն օգտագործեց թխվածքի համար։ Որքա՞ն կարագ նա օգտագործեց թխվածքի համար։ 800:5×1=160

4․ Արտահայտի՛ր նշված միավորներով։

 տ =1000:8×1=125կգ

 ց = 100:4×1=25կգ

 ր = 60:5×1=12վ

 ժ = 60:20×1=3 ր

 օր = 24:12×1=2 ժ

5․ Արտահայտի՛ր նշված միավորներով։

3160դմ=31մ60դմ

5050սմ=50մ50սմ

6007սմ=600մ7սմ

6․ 20լ բենզինն արժե 9600դրամ։ Որքա՞ն պետք է վճարել ավտոմեքենայի բաքը 35լ բենզին լցնելու համար։ 9600:20=480 480×35=16800

7․ Աննայի մտապահած թվի և 145-ի գումարը 6 անգամ մեծ է 62-ից։ ո՞ր թիվն է մտապահել Աննան։  x+145=6×62  372-145=227

Пизаж-прерода-բնություն

Великолепно-красота-շքեղություն

Желтеют-стана вица жолтим-դեղնում է

Становица- покидат-թողել

Живописнее- красивое-Գեղեցիկ

Հ․ Թումանյան

Մայրը

Մի գարնան իրիկուն դռանը նստած զրույց էինք անում, երբ այս դեպքը (պատահել)։ Էս դեպքից  հետո ես չեմ մոռանում էն գարնան իրիկունը: Ծիծեռնակը բույն էր շինել մեր սրահի օճորքում։ Ամեն տարի աշնանը գնում էր, գարնանը ետ գալի, ու նրա բունը միշտ կպած էր մեր սրահի օճորքին։ Ե՛վ գարունն էր բացվում, և՛ մեր սրտերն էին բացվում, հենց որ նա իր զվար□ ճիչով (հայտնվել) մեր գյուղում ու մեր կտուրի տակ։
Եվ ի՜նչ քա□ցր էր, երբ առավոտները նա ծլվլում էր մեր երդիկին, կամ երբ իրիկնապահերին իր ընկերների հետ շարժվում էին մի երկար ձողի վրա ու «կարդում իրիկնաժամը»:

Եվ ահա նորից գարնան հետ վերադար□ել էր իր բունը։ Ձու էր ածել, ճուտ էր հանել ու ամբողջ օրը ուրախ ճչալով թռչում, կերակուր էր բերում իր ճուտերին։ Էն իրիկունն էլ, որ ասում եմ, եկավ, կտցում կերակուր բերեց  ճուտերի համար։ Ճուտերը ծվծվալով բնից դուրս հանեցին դեղին կտուցները։

Էդ ժամանակ, ինչպես եղավ, նրանցից մինը, գուցե ամենից անզգույշը կամ ամենից սովածը, (շտապել), ավելի դուրս ձգվեց բնից ու ընկավ ներքև։

Մայրը ճչաց ու ցած թռավ ճուտի ետևից։ Բայց հենց էդ վայրկյանին, որտեղից որ է, դուրս պրծավ մեր կատուն, վեր թռցրեց փոքրիկ ճուտը։

— Փի՛շտ, փի՛շտ, – վեր թռանք ամենքս, իսկ ծիծեռնակը սուր ծղրտալով ընկավ կատվի ետևից` նրա շուրջը թրթռալով կտցահարելով, բայց չեղավ։ Կատուն փախավ- մտավ ամբարի տակը։ Եվ այս ամենն այնպես արագ (կատարվել), որ անկարելի էր մի բան անել։

Ծիծեռնակը դեռ ծղրտալով պտտվում էր ամբարի շուրջը, իսկ մենք` երեխաներս, մի-մի փայտ առած պտտվում էինք ամբարի տակը, մինչև կատուն դուրս եկավ ու փախավ դեպի մարագը՝դունչը լիզելով։

Ծիծեռնակը դատարկ կատվին որ տեսավ, մի զիլ ծղրտաց ու թռավ, ի□ավ դիմացի ծառի ճյուղին։ Այնտեղ լուռ վեր եկավ։ Մին էլ տեսանք` հանկարծ ցած ընկավ մի քարի կտորի նման։Վազեցինք, տեսանք` մեռած, ընկած է ծառի տակին։

Մի գարնան իրիկուն էր, որ այս դեպքը պատահեց։ Շատ տարիներ են անցել, բայց ես չեմ մոռանում այն գարնան իրիկունը, երբ ես առաջին անգամ իմացա, որ ծիծեռնակի մայրն էլ մայր է, ու սիրտն էլ սիրտ է, ինչպես մերը:

1.Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառե րը`լրացնելով բաց թողած տառերը: Զվարթ, վերադարձել, քաղցր, իջավ։
       

2. Ի՞նչ է նշանակում «ծղրտալով» բառը.

     ա/ ծիծաղելով

     բ/ թռչկոտելով

     գ/ ճչալով

     դ/ մկկալով

3. Դո՛ւրս գրիր տեքստում ընդգծված  բառերը ̀  դիմացը  գրելով  դրանց  հոմանիշները  (իմաստով մոտ  բառեր):

Դեպք – պատահար, դիպված

Ուրախ – զվարթ

Վայրկյան – պահ, ակնթարթ

Զիլ – սուր

4. Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված նրա տեսակը.

   ա/ իրիկնապահ-բարդ

  բ/ անզգույշ-ածանցավոր

  գ/ փոքրիկ-պարզ

  դ/ այնտեղ-բարդ

5. Տեքստից դո՛ւրս գրիր  եզակի թվով չորս գոյական և դարձրո՛ւ  հոգնակի: ծիծեռնակ-ծիեռնակներ, ծառ-ծառեր, ճուտ-ճտեր, գարուն-գարուներ

6. Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակն է սխալ.

    ա/ վազեցինք-բայ

    բ/ երկար- ածական

    գ/ կտուց-գոյական

    դ/ դեղին-գոյական

7 .Դու՛րս  գրիր տեքստում փակագծերի մեջ  դրված բայերը(գործողություն ցույց տվող բառերը)  և  դիմացը գրի՛ր անհրաժեշտ ձևերը  (համապատասխանեցրո՛ւ տեքստին):

Պատահել-պատեհեց, հայտնվել-հայտնվում էր, շտապել-շտապեց, պատահել-պատահեց

 8. Դո՛ւրս գրիր պատմվածքի գլխավոր իմաստն արտահայտող նախադասությունը:

Շատ տարիներ են անցել, բայց ես չեմ մոռանում այն գարնան իրիկունը, երբ ես առաջին անգամ իմացա, որ ծիծեռնակի մայրն էլ մայր է, ու սիրտն էլ սիրտ է, ինչպես մերը:

9. Ի՞նչ սովորություններ ունեն ծիծեռնակները:

Ծիծեռնակները սովորություն ունեն բույն շինել մի վայրում, որտեղ վերադառնում են ամեն գարուն, իսկ աշնանը չվում են տաք երկրներ։

10.Ծիծեռնակի ո՞ր ճուտը կատվի զոհը դարձավ.

       ա/ամենից փոքրը կամ ամենից անկարգը

       բ/ ամենից անվախը կամ ամենից չարաճճին

        գ/ ամենից մեծը կամ ամենից հնարամիտը

        դ/ ամենից անզգույշը կամ ամենից սովածը

11. Ի՞նչ պատահեց ծիծեռնակին, երբ տեսավ դատարկ կատվին.

        ա/թռավ-գնաց, որպեսզի կերակուր բերի

         բ/ հանգիստ նստեց ծառի ճյուղին

        գ/ քարի կտորի նման ցած ընկավ ճյուղից

        դ/ ծլվլում էր երդիկին

12. Ինչո՞ւ երեխաները չկարողացան փրկել ծիծեռնակի ձագին:

Երեխաները չկարողացան փրկել ծիծեռնակի ձագին, որոհետև կատուն շատ արագ փախցրեց և կերավ նրան։

Դասարանական առաջադրանքներ

1․ Ինքնաթիռը քանի՞ կիլոմետր կթռչի 3 ժամում, եթե նրա թռիչքի արագությունը 800կմ/ժ է։  800×3=2400

2․ Հաշվի՛ր ավտոմեքենայի և գնացքի անցած ճանապարը 4 ժամում՝ իմանալով, որ ավտոմեքենան ընթացել է 70կմ/ժ արագությամբ, իսկ գնացքը՝ 15կմ/ժ-ով ավելի արագ։ 4×70=280 70+15=85 4×85=340

3․ Հեծյալը 130մ/ր արագությամբ A վայրից շարժվեց դեպի  5կմ300մ հեռավորության վրա գտնվող B վայրը։ Որքա՞ն ճանապարհ նա դեռ կունենա անցնելու շարժվելուց 30ր հետո։  130×30=3900 5300-3900=1400

4․ A և B վայրերից իրար ընդառաջ միաժամանակ դուրս եկան երկու ավտոմեքենա։ Առաջին ավտոմեքենան շարժվում էր 85կմ/ժ արագությամբ, իսկ երկրորդը՝ 90կմ/ժ արագությամբ։ Շարժվելուց 2ժ հետո նրանք հանդիպեցին։ Հաշվի՛ր A և B վայրերի միջև եղած հեռավորությունը։     175+190=350

5. A վայրից հակադիր ուղղություններով միաժամանակ շարժվեցին երկու մեքենա։ Որքա՞ն կլինի նրանց միջև հեռավորությունը շարժվելուց 2ժ հետո, եթե մեքենաներից մեկի արագությունը 60կմ/ժ է, իսկ մյուսինը՝ 75կմ/ժ: 60×2=120 75×2=150    

6․ Կովը մեկ օրում ուտում է 20կգ խոտ։ որքա՞ն խոտ է անհրաժեշտ՝ 5 կովի մեկ շաբաթ կերակրելու համար։ 7×5=35 35×20=800

7․ Հաշվի՛ր, թե որքան ջուր է հոսում ծորակից 4 ժամում՝ գիտենալով, որ 1 ժամում հոսում է 240լ։ 240×4=960

Տնային առաջադրանքներ

1․Որքա՞ն ճանապարհ կանցնի կրիան 10 րոպեում, եթե նրա շարժման արագությունը 12մ/ր է։ 10×12=120

2․ Որքա՞ն ճանապարհ անցած կլինի արբանյակը թռիչքից 15վ հետո, եթե նրա թռիչքի արագությունը 8կմ/վ է։ 15×8=120

3. Ավտոմեքենան 90կմ/ժ արագությամբ  A քաղաքից մեկնեց 360կմ հեռավորության վրա գտնվող B քաղաքը։ A քաղաքից դուրս գալուց 3ժ հետո որքա՞ն կլինի նրա հեռավորությունը B քաղաքից։ 90×3=270 360-270=90

4․ A և B վայրերից իրար ընդառաջ միաժամանակ դուրս եկան երկու ավտոմեքենա։ Առաջին ավտոմեքենան շարժվում էր 75կմ/ժ արագությամբ, իսկ երկրորդը՝ 80կմ/ժ արագությամբ։ Շարժվելուց 3ժ հետո նրանք հանդիպեցին։ Հաշվի՛ր A և B վայրերի միջև եղած հեռավորությունը։  70×3=225 80×3=240 225+240=465

5. A վայրից հակադիր ուղղություններով միաժամանակ շարժվեցին երկու մեքենա։ Որքա՞ն կլինի նրանց միջև հեռավորությունը շարժվելուց 3ժ հետո, եթե մեքենաներից մեկի արագությունը 50կմ/ժ է, իսկ մյուսինը՝ 65կմ/ժ։ 50×3=150 65×3=195 195+150=345

6․ Կովը մեկ օրում ուտում է 20կգ խոտ։ որքա՞ն խոտ է անհրաժեշտ՝ 1 կովի մեկ շաբաթ կերակրելու համար։ 7×20=140

7․ Ծորակից 1ժամում հոսում է 240լ ջուր։ Քանի՞ ժամում կլցվի 2880լ տարողությամբ ջրավազանն այդ ծորակով։ 2880:240=12

1. Դո՛ւրս գրիր առակին համապատասխան առած-ասացվածքներ (4-5 առած): Գյուղը կանգնի գերան կկոտրի, ով աշխատի նա կուտի, ինչ ցանես այն էլ կհնձես։
2. Լրացրու բաց թողնված տառեր ու կարմիրով ներկի՛ր:

Մրջյուն, աշխարհ,  հանկարծ,  համբուրել, զարթնել: